Татарстан Республикасы буенча Роспотребнадзор Идарәсенең территориаль бүлеге Нурлат, Аксубай, Әлки, Чирмешән районнарында сентябрь башында гриппка каршы вакцина кампаниясе ачылуын искә төшерә. Сентябрьдән ноябрьгә кадәрге чор гриппка каршы прививка ясау өчен иң кулай вакыт, чөнки кирәкле иммунитет формалашсын өчен, авырулар күтәрелә башлаганчы 3-4 атна кала прививка ясарга кирәк.
1. Узган ел грипп булмаса, гриппка каршы вакцина алырга кирәкме?
2021-2022 сезонында Россиядә грипп әйләнеше 2020-2021 сезоны белән чагыштырганда күпкә югарырак иде һәм аның масштабы covid-19 пандемиясенә кадәр күрелгән дәрәҗәгә якынлашты. Тиражда А(H3N2) гриппының абсолют өстенлеге һәм В тибындагы грипп вирусларын һәм А(H1N1)pdm09ны спорадик ачыклау күзәтелде.
Быел хәл җитдирәк булырга мөмкин, чөнки яңа А/N3N2 - А/ Дарвин/9/2021 грипп вирусы һәм Victoria В/Austria/1359417/2021 вирусы килер дип көтелә
Моннан тыш, дөньяда 2009-2010 елларда пандемия китереп чыгарган (А/H1N1/pdm2009) («дуңгыз» гриппы) грипп вирусы штаммнары әйләнештә дәвам итә. Бу куркынычларның берсе санала, чөнки ул бик каты авыруга китерергә һәм вируслы пневмониягә китерергә мөмкин. Көньяк ярымшарда грипп эпидемиясе 2022 елда иртәрәк-апрель урталарында ук килде. Россиягә дә октябрьдә үк килү ихтималы бар.
Грипп сезонында берьюлы ике инфекция — COVID-19 һәм грипп алу куркынычы барлыгын онытмаска кирәк, шуңа күрә сәламәтлегегез турында алдан кайгырту һәм вакытында прививка ясау яхшырак.
2. Быел гриппка каршы вакциналар составына нинди штаммнар керәчәк?
Быелгы вакциналарның штамм составы сизелерлек үзгәрде — тривалентлы вакцинада узган сезон вакцинасына кертелгән өчесенең икесе, тетравалент-ике штамм алыштырылды. Яңартылган вакциналар составына, БСО тәкъдимнәре буенча, киләсе эпидемия сезонында көтелә торган вируслар штаммнарының антигеннары кертелгән: А/N3N2 - А/ Darwin/9/2021 һәм Victoria в/Austria/1359417/2021, А(Н1N1) вирус антигены pdm09 - а/Виктория/2570/2019 үзгәрешсез калды, чөнки 2009 елдан башлап 2009 елда А(Н1N1) Pdm09 пандемик вирусына охшаган штаммнар халык арасында актив әйләнешне дәвам итә.
3. Тривалент һәм тетравалент гриппка каршы вакциналар ничек аерыла?
3 валентлы вакцинага А/H1n1i a/H3N2 типларына, шулай ук Виктория яки Ямагата сызыгындагы А тибындагы грипп вируслары антигеннары керә. Билгеле булганча, бер линиядә грипп вирусына каршы вакцина кросс яклавын һәм икенчесеннән тәэмин итә ала. Соңгы елларда Виктория линиясе тривалент вакциналар составына керә. Аерым эпидемия сезоннарында Ямагата линиясендә грипп вирусларының әйләнеш штаммнарының яртысын тәшкил итә башлаганга күрә, составына А/H1N1 һәм А/H3N2 тибындагы грипп вирусларының антигеннарыннан тыш, дүртвалентлы вакциналар эшләнде, берьюлы ике линиядә типтагы грипп вируслары - Виктория яки Ямагата. Мондый ышанычлы вакцина грипптан саклый дип санала. Ләкин бу эпидесон Виктория линиясенең өстенлеген фаразлый, шуңа күрә тривалент вакциналар шулай ук эффектив булачак.
Безнең сәнәгать җитештерә торган, нәтиҗәле һәм куркынычсыз барлык Россидәге гриппка каршы вакциналар ел саен аларның составы Төньяк ярымшар өчен гриппка каршы вакциналар составы буенча киләсе эпидсезонга яңадан карала.
4-нче валентлы вакциналарда антигеннар бар
А/Виктория/2570/2019 (H1N1)pdm09-охшаш вирус яки A/Wisconsin/588/2019 (H1N1)pdm09-охшаш вирус; А/Дарвин/9/2021(H3N2) - охшаш вирус, B/Austria/1359417/2021 (B/Виктория линиясе) - охшаш вирус B/Phuket/3073/2013 (B/Yamagata линиясе) - охшаш вирус.
3 валентлы вакциналарда антигеннар бар
А/Виктория/2570/2019 (H1N1)pdm09-охшаш вирус яки A/Wisconsin/588/2019 (H1N1)pdm09-охшаш вирус А/Дарвин/9/2021(H3N2) - охшаш вирус B/Austria/1359417/2021 (B/Виктория линиясе) - охшаш вирус.
4. Әгәр мин гриппка эләккән булсам, коронавирус белән авырмыйм?
Юк, чөнки алар төрле инфекцияләр һәм төрле вируслар. Грипп һәм covid-19дан саклану өчен коронавирустан да, грипптан да прививка ясарга кирәк. Әгәр дә Сез гриппка каршы прививка ясаган булсагыз, яңа коронавирусны бер ай аралыгында алырга кирәк. Онытмагыз, грипп һәм covid-19 бер үк вакытта инфекция сулыш инфекциясенең авыррак формаларына китерә һәм начар нәтиҗә куркынычын арттыра
Грипп һәм COVID-19 клиник картинасы буенча дифференциацияләү еш кына авыр, бу лаборатория диагнозын раслаганчы дөрес дәвалау тактикасына китерергә мөмкин. Бу патологиясе булган кешеләр өчен аеруча куркыныч.
5. Грипп һәм covid-19 берьюлы (бер көн) атылырга мөмкинме? COVID-19 вакцинасын алган кеше ничек булырга? Бер генә прививка да ясарга өлгермәгән кеше ничек булырга тиеш?
Гриппка һәм covid-19га бер үк көнне прививка ясарга мөмкин. Әгәр бер инфекциядән генә ясалса, икенчесенә ким дигәндә бер ай прививка ясарга кирәк, бу йогышлы авырулардан тулы иммунитет булдыру өчен.
6. Гриппка һәм пневмониягә (бер көн) бер үк вакытта прививка ясарга мөмкинме?
Әйе, риск төркемнәренә грипп һәм пневмококк ату (мәсәлән, картларга) бер көнне эшләнергә мөмкин.
7. Гриппка каршы беренче чиратта кемгә прививка ясарга кирәк?
Гриппка, барыннан да элек, әлеге инфекциянең авыр агымы буенча риск төркеменә керүчеләрне прививка ясарга киңәш ителә. Прививкаларның Милли календаре нигезендә, бу контингентка 6 айдан бирле балалар, 1-11 сыйныф укучылары; һөнәри белем бирү оешмаларында һәм югары белем бирү мәгариф оешмаларында укучылар; аерым һөнәрләр һәм вазыйфалар буенча эшләүче олылар (медицина һәм мәгариф оешмалары, транспорт, коммуналь өлкә һәм хезмәтләр күрсәтү өлкәсе хезмәткәрләре); вахта ысулы белән эшләүче затлар, хокук саклау органнары һәм дәүләт контроль органнары хезмәткәрләре керә. дәүләт чиген узу; социаль хезмәт күрсәтү оешмалары һәм күп функцияле үзәкләр хезмәткәрләре; дәүләт граждан һәм муниципаль хезмәткәрләр; йөкле хатын-кызлар; 60 яшьтән өлкәннәр; хәрби хезмәткә чакырылырга тиешле затлар; хроник авырулар, шул исәптән үпкә авырулары, йөрәк-кан тамырлары авырулары белән авыручылар керә.