«Татарстан Республикасында Гигиена һәм эпидемиология үзәге (Татарстан) " ФБУЗның Нурлат филиалы банклар, дәүләт учреждениеләре, рәсми затлар исеменнән эшләнгән караклык турында сөйли.

  Банк, дәүләт учреждениеләре яки рәсми затлар исеменнән мошенниклык-акча һәм шәхси мәгълүматны югалтуга китерергә мөмкин булган җитди проблема. Менә нәрсәне белергә һәм ничек эш итәргә: Мошенниклык типлары (мисаллар): • "Банк" тан шалтыратулар/хәбәрләр: сезгә шалтыраталар (еш кына банкның куркынычсызлык хезмәте дип таныштыралар) һәм сезнең счетта "шикле активлык" турында хәбәр итәләр.  Бу карталарны, CVV-кодны, смс кодларын соратып алырга мөмкиннәр.  Кайвакыт номер сезнең банк номеры кебек күренсен өчен номерны алыштыруны кулланалар. • "Дәүләт органнарыннан" (салым, полиция, пенсия фонды һ.б.) шалтыратулар/хәбәрләр: "бурыч", "документлар белән проблемалар", "тикшерү башлану" турында хәбәр итәләр һәм ашыгыч рәвештә түләргә яки шәхси мәгълүматларны бирергә таләп итәләр.  Милекне кулга алу яки җинаять эзәрлекләве белән янарга мөмкиннәр. • "Сез приз/компенсация оттыгыз": лотереядә оту, дәүләттән компенсация алу һ.б. турында хәбәр итәләр." оту/компенсация "алу өчен" салым"," комиссия","юридик хезмәтләр" түләүләрен сорыйлар. • Фишинг хатлары/Хәбәрләр: банклардан, түләү системаларыннан, онлайн-кибетләрдән рәсми хатлар итеп маскировкаланган хатлар/хәбәрләр.  Анда логиннар, парольләр, карта мәгълүматлары соратыла торган ялган сайтларга сылтамалар бар. • "Дәүләт хезмәтләре" н кулланып мошенниклык: "дәүләт хезмәтләрендәге мәгълүматларны яңарту кирәклеге", "хисап язмасы белән проблемалар" турында хәбәрләр/шалтыратулар.  Сылтамалар сезнең исәп мәгълүматларын урлаучы ялган сайтларга алып бара. • Социаль инженерия: мошенниклар сезнең турыдагы мәгълүматны социаль челтәрләрдә өйрәнәләр, ышандырырлык булып күренү һәм ышаныч уяту өчен. • Инвестицияләр белән мошенниклык: гарантияле табышлы "югары керемле инвестицияләр" тәкъдим итәләр.  Еш кына танылган компанияләрнең яки танылган затларның исемнәрен кулланалар. Мошенниклыкны ничек танырга:  Ашыгычлык һәм басым: мошенниклар, хәлне уйларга вакыт бирмәс өчен, сезне һәрвакыт карар кабул итәргә ашыктыралар. * Конфиденциаль мәгълүматны сорау: әгәр дә сез сорауның дөреслегенә ышанмасагыз, беркайчан да шәхси мәгълүматларыгызны (парольләр, CVV-кодлар, карта мәгълүматлары, счет номерлары, паспорт мәгълүматлары, СНИЛС) телефон аша, хәбәрләрдә яки электрон почта аша хәбәр итмәгез. • Тәңгәлсезлекләр: тексттагы хаталар, сәер формулировкалар, логотипларның һәм багланышларның оешманың рәсми мәгълүматларына тәңгәл килмәве. • Шикле сылтамалар: шикле хатларда/хәбәрләрдә сылтамалар буенча күчмәгез.  Браузерда Сайт адресын кулдан языгыз. • Көтелмәгән шалтыратулар/хәбәрләр: әгәр сезгә "банк" яки "госорган" дан шалтыратсалар яки язсалар, сайтта яки документларда күрсәтелгән рәсми номер буенча оешмага үзегез шалтыратыгыз. • Реаль булмаган файда вәгъдәләре: дөрес булыр өчен артык яхшы булып күренгән тәкъдимнәр белән сак булыгыз. Әгәр дә сез мошенниклык белән очрашкансыз икән, нишләргә? :  Аралашуны туктатыгыз: мошенниклар белән сөйләшүне яисә хат алышуны кичекмәстән туктатыгыз. • Бернинди мәгълүматны да хәбәр итмәгез: һичбер очракта да шәхси мәгълүматны, карта мәгълүматларын яки кодларны бирмәгез. * Банкка хәбәр итегез • әгәр сез карта мәгълүматларын яисә акчаны мошенникларга күчергәнсез икән, хәзер үк картаны блоклагыз да үз банкыгызга мөрәҗәгать итегез.  Полициягә хәбәр итегез: полициягә мошенниклык турында гариза белән мөрәҗәгать итегез.  Үзегездә булган барлык мәгълүматларны (телефон номерлары, электрон почта адреслары, язышу скриншотлары һ.б.) бирегез. • Роскомнадзорга хәбәр итегез: әгәр мошенниклар дәүләт органнары сайтларына охшатып ясалган ялган сайтлардан файдалана икән, бу хакта Роскомнадзорга хәбәр итегез.  Башкаларны кисәтеп куегыз: үзегезнең дусларыгызга һәм туганнарыгызга мошенниклык схемалары турында сөйләгез, алар корбан булмасын. Төп кагыйдә: уяу булыгыз, чит кешеләргә ышанмагыз, мәгълүматны тикшерегез һәм карар кабул итәргә ашыкмагыз.  Исегездә тотыгыз, банклар һәм дәүләт учреждениеләре беркайчан да телефон яки электрон почта аша конфиденциаль мәгълүмат сорамый.